Bezpieczeństwo, we wszystkich jego wymiarach, to kluczowy priorytet polskiej prezydencji. Natomiast nielegalny handel bronią palną pozostaje jednym z głównych zagrożeń, przed którymi stoi dziś Europa. Współczesne zagrożenia związane z bronią palną ewoluują w ścisłym powiązaniu z dynamicznym rozwojem technologii. Choć broń palna od dekad stanowi jedno z podstawowych narzędzi przestępców, to dzisiaj – w dobie drukarek 3D oraz możliwości modyfikacji broni – jej nielegalne pozyskiwanie i użytkowanie stało się jeszcze większym wyzwaniem dla organów ścigania. Nowe technologie umożliwiają tworzenie tzw. ghost guns (broni nierejestrowanej i trudnej do wykrycia), a także modyfikację legalnie posiadanej broni w sposób zwiększający jej śmiertelność. Ze względu na transgraniczny charakter przestępczości związanej z przemytem broni palnej oraz jej bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo poszczególnych państw członkowskich, budowanie spójnej i skoordynowanej polityki na poziomie Unii Europejskiej ma szczególne znaczenie.

Podczas spotkania omówiono kwestie zagrożeń związanych z nielegalnym obrotem bronią palną, a także wyzwania stojące przed organami ścigania w kontekście dynamicznie zmieniającej się sytuacji geopolitycznej oraz rozwoju nowoczesnych technologii. Szczególną uwagę poświęcono rosnącemu ryzyku przemytu broni pochodzącej z obszarów objętych konfliktem – zwłaszcza z Ukrainy. Po zakończeniu konfliktu zbrojnego na Ukrainie istnieje ryzyko nasilenia się przemytu broni palnej, która w czasie trwania konfliktu zbrojnego mogła zostać nielegalnie przejęta. Grupy przestępcze mogą w przyszłości wykorzystać dostępność broni palnej na Ukrainie i dokonywać prób jej przemytu do Europy Zachodniej. Polska jako kraj przygraniczny jest szczególnie narażona na to zjawisko, dlatego tak ważne jest wypracowanie odpowiednich mechanizmów i procedur umożliwiających efektywne działania organów ścigania. W trakcie spotkania poruszono również kwestie przemytu broni palnej z Afganistanu i Bałkanów, która również stanowi istotne zagrożenie dla bezpieczeństwa Europy. Oba regiony charakteryzują się dostępnością nielegalnej broni oraz aktywnością zorganizowanych grup przestępczych, co sprzyja napływowi broni do krajów UE i zwiększa ryzyko eskalacji przestępczości oraz zagrożeń terrorystycznych. Ponadto, podczas dyskusji wskazano również na niebezpieczeństwa związane z przerabianiem broni alarmowej i sygnałowej na broń bojową oraz wpływ rozwoju technologii druku 3D umożliwiający wytwarzanie funkcjonalnej broni palnej.

Spotkanie sieci EFE, zorganizowane w Warszawie w ramach polskiej prezydencji, poświęcone zagrożeniom związanym z bronią palną, podkreśliło potrzebę aktualizacji Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/555 z dnia 24 marca 2021 r. w sprawie kontroli nabywania i posiadania broni, tak aby efektywnie odpowiadała ona na współczesne zagrożenia i wyzwania wynikające z działalności przestępczej. Prelegenci podkreślali, iż skuteczne przeciwdziałanie zagrożeniom związanym z nielegalnym obrotem i wykorzystaniem broni palnej w Unii Europejskiej wymaga ścisłej współpracy międzynarodowej, sprawnej koordynacji działań oraz efektywnej wymiany informacji pomiędzy państwami członkowskimi i właściwymi służbami.

(BMWP KGP)