Inicjatywa opracowania tej deklaracji zrodziła się podczas debaty europejskich szefów Policji prowadzonej we wrześniu 2024 roku w wyniku deklaracji Przewodniczącej Komisji Europejskiej, Ursuli von der Leyen, o przekształceniu Europolu w "prawdziwie operacyjną agencję policyjną". W odpowiedzi na tę deklarację, w grudniu 2024 roku europejscy szefowie Policji powołali grupę roboczą, która wypracowała wspólne stanowisko.

Wspólna Deklaracja potwierdza kluczową rolę Europolu we wspieraniu europejskich organów ścigania w walce z poważną przestępczością międzynarodową i zorganizowaną, cyberprzestępczością oraz terroryzmem. Dodatkowo podkreśla, że mimo postępów, dalsze wysiłki są konieczne, aby nadążyć za szybko zmieniającym się krajobrazem przestępczości transgranicznej.

Europejscy Szefowie Policji zgodnie uznają, że wsparcie ze strony Europolu opiera się w dużej mierze na jego roli jako centrum wymiany i analizy informacji o przestępczości. W celu wzmocnienia na odpowiednim poziomie wsparcia ze strony Europolu niezbędne jest zapewnienie tej agencji odpowiednich warunków i zasobów. Jednocześnie wyraźnie podkreślono, że Europol powinien pozostać wspierającym centrum koordynacji, przy kluczowym zachowaniu suwerenności, uprawnień dochodzeniowych i operacyjnych każdego państwa członkowskiego.

W obliczu rosnących zagrożeń dla bezpieczeństwa wewnętrznego Europy deklaracja  wskazuje na konieczność wzmocnienia Europolu w kilku kluczowych obszarach:
•    Zdolności Operacyjne. Konieczne jest skupienie się na analizie dużych i złożonych danych, wspieraniu państw członkowskich w ich działaniach operacyjnych oraz wzmocnieniu narzędzi współpracy.
•    Zarządzanie Informacją i Efektywność. Istotne jest wzmocnienie wsparcia dla wspólnego podejścia do zarządzania informacją, w szczególności w kontekście wyzwań związanych z udostępnianiem i analizą danych oraz zapewnieniem dostępu do unijnych systemów.
•    Innowacyjne Rozwiązania i Narzędzia. Europol musi stać się europejskim centrum najnowszych technologii w dochodzeniach kryminalnych, takich jak sztuczna inteligencja, wspierając państwa członkowskie w wykorzystywaniu innowacji i rozwijaniu wspólnej infrastruktury IT.
•    Zasoby Finansowe i Ludzkie. Sprostanie obecnym i przyszłym wyzwaniom, wymaga nakładu znacznych środków finansowych i ludzkich, z uwzględnieniem zasobów niezbędnych do realizacji jego podstawowych zadań i obowiązków.

W swojej deklaracji Szefowie Policji zachęcają Komisję Europejską do uwzględnienia tych kwestii podczas przeprowadzania wymaganej prawem oceny Europolu. Podkreślili pilną potrzebę bliższej współpracy organów ścigania w walce z nowymi, złożonymi zagrożeniami kryminalnymi, co wymaga wspólnej świadomości tych zagrożeń, efektywnej wymiany informacji i skoordynowanego podejścia.

Wspólna Deklaracja jest wyrazem zaangażowania europejskich służb policyjnych we wzmacnianie Europolu jako kluczowego partnera w zapewnieniu bezpieczeństwa w Europie, przy jednoczesnym poszanowaniu krajowych kompetencji.

ENGLISH version:

Joint Statement of European Police Chiefs on the Future of Europol

On 29th April 2025, an informal meeting of Police Chiefs from the European Union member states, Schengen Associated Countries and the United Kingdom was held in Krakow, Poland. During the meeting, a Joint Statement on the Future Development of Europol was signed.

The initiative to develop the declaration originated during a debate among European Police Chiefs held in September 2024, following a statement by European Commission President Ursula von der Leyen to transform Europol into a “truly operational police agency.” As a response to this statement, in December 2024, European Police Chiefs established a working group to develop a common position.

The Joint Statement reaffirms Europol’s key role in supporting European law enforcement agencies in the fight against serious international and organized crime, cybercrime and terrorism. Additionally, it emphasizes that, despite progress, further efforts are needed to keep pace with the rapidly evolving landscape of cross-border crime.

European Police Chiefs unanimously recognize that support offered by Europol largely depends on its role as a center for the exchange and analysis of criminal information. In order to strengthen Europol’s support appropriately, it is necessary to provide the agency with adequate conditions and resources. At the same time, it was clearly emphasized that Europol should remain a supportive coordination center while preserving the sovereignty, as well as the investigative and operational powers, of each member state.

In the face of growing threats to Europe’s internal security, the statement highlights the need to strengthen Europol in several key areas:
    • Operational Capabilities. There is a need to focus on analyzing large and complex data sets, supporting member states in their operational activities, and enhancing collaboration tools.
    • Information Management and Efficiency. It is important to support a common approach to information management, particularly in addressing challenges related to data sharing, analysis, and access to EU systems.
    • Innovative Solutions and Tools. Europol must become a European hub for the latest technologies in criminal investigations—such as artificial intelligence—supporting member states in leveraging innovation and developing a shared IT infrastructure.
    • Financial and Human Resources. Meeting current and future challenges requires the allocation of significant financial and human resources necessary for Europol to fulfill its core tasks and responsibilities.

In their statement, the Police Chiefs encourage the European Commission to take these issues into account during the legally required evaluation of Europol. They stressed the urgent need for law enforcement agencies to cooperate more closely in combating new and complex criminal threats. This requires common awareness, effective information sharing, and a coordinated approach.

The Joint Statement demonstrates the commitment of European police forces to strengthening Europol as a key partner in ensuring security in Europe, while respecting national competencies.

(BMWP KGP)