W seminarium udział wzięli przedstawiciele większości państw członkowskich EU, reprezentujący swoje kraje w EUCPN, pracownicy Sekretariatu Sieci, a także goście krajowi: przedstawiciele instytucji oraz służb państwowych,  ośrodków badawczych, biznesu, a także organizacji pozarządowych. Dzięki tak szerokiemu profilowi uczestników, możliwe było spojrzenie na kwestię zapobiegania handlowi ludźmi z różnorodnych perspektyw – w tym z perspektywy praktyków oraz naukowców zajmujących się tematyką handlu ludźmi.

Uczestników seminarium powitali Pani dr Agata Furgała - Dyrektor Departamentu Porządku Publicznego w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz nadinsp. Roman Kuster - I Zastępca Komendanta Głównego Policji.

- Zdajemy sobie sprawę, że nie zbudujemy skutecznego systemu ochrony bez zaangażowania społeczeństwa. To właśnie edukacja, uświadamianie zagrożeń i wzmacnianie wiedzy wśród obywateli, wolontariuszy, pracowników instytucji pomocowych oraz samych migrantów – daje realną szansę na przeciwdziałanie handlowi ludźmi u samych podstaw. Każdy z nas może odegrać rolę w tej walce – poprzez reakcję, zgłoszenie, rozmowę, czujność. – podkreślił w swoim wystąpieniu nadinsp. Roman Kuster.

Seminarium zostało podzielone na trzy bloki tematyczne, w ramach których uczestnicy wydarzenia wysłuchali prezentacji ekspertów, a następnie odbyły się panele dyskusyjne z możliwością zadawania pytań.

Pierwszy blok tematyczny poświęcony został działaniom instytucji oraz służb państwowych na rzecz zapobiegania handlowi ludźmi. Prezentację dotyczącą krajowych środków zapobiegania handlowi ludźmi przedstawiły Aleksandra Chołuj oraz Katarzyna Krupe z Departamentu Porządku Publicznego MSWiA. Omówiły one systemowe rozwiązania krajowe koordynowane przez MSWiA, w tym przyjęty przez Radę Ministrów w marcu br. Krajowy Plan Działań Przeciwko Handlowi Ludźmi na lata 2025–2027. Następnie p. nadkom. Aleksandra Borucka z Biura Prewencji Komendy Głównej Policji przybliżyła uczestnikom seminarium zadania realizowane przez polską Policję, w tym wybrane projekty realizowane we współpracy z innymi służbami, MSWiA, a także partnerami zagranicznymi. Szczególne zainteresowanie gości wzbudził tzw. escape truck. W dalszej kolejności o działaniach reprezentowanych przez siebie instytucji opowiedzieli przedstawiciele Biura Rzecznika Praw Obywatelskich (Michał Żłobecki), Biura Rzecznika Praw Dziecka (Marzena Andrzejewska) oraz Straży Granicznej (major SG Katarzyna Galla-Podsiadło).

W ramach drugiego bloku tematycznego wystąpiła Agata Witkowska - Prezes Zarządu Fundacji „Czas Wolności”, która skupiła się na projekcie „Nie jesteś na sprzedaż, nie daj się kupić”, który w grudniu 2023 roku został finalistą Europejskiego Konkursu o Nagrodę w dziedzinie Zapobiegania Przestępczości (ang. – European Crime Prevention Award, ECPA), organizowanego przez EUCPN. Następnie Hanna Dobrzyńska, reprezentująca Międzynarodową Organizację ds. Migracji (ang. - IOM) omówiła najważniejsze wnioski z działań podejmowanych przez IOM w odpowiedzi na kryzys uchodźczy spowodowany agresją Rosji na Ukrainę. W panelu ekspercki, który odbył się po ww. prezentacjach, udział wzięła także przedstawicielka Fundacji La Strada, Joanna Garnier, która przedstawiła wybrane kampanie na rzecz prewencji handlu ludźmi, realizowane przez Fundację począwszy od lat 90. XX w.

W trzecim bloku tematycznym uczestnicy seminarium wysłuchali prezentacji dr. hab. Bartłomieja Krzana z Uniwersytetu Wrocławskiego, który przedstawił działalność Centrum Badań nad Handlem Ludźmi, w tym projekty edukacyjne, w których uczestniczą pracownicy oraz studenci Centrum. Następnie wystąpił Andrzej Korkus - Prezes Fundacji Wspierania Migrantów na Rynku Pracy „EWL”, który omówił wyniki badania dotyczącego odporności migrantów z Azji, Ameryki Łacińskiej oraz z Ukrainy na działania przestępców organizujących proceder handlu ludźmi. W panelu eksperckim, który odbył się po ww. wystąpieniach udział wzięli także przedstawiciele Uniwersytetu Opolskiego (dr Witold Jakimko) oraz Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie (dr hab. Przemysław Tacik). Przedstawili oni w szczególności badania oraz dydaktykę z zakresu przeciwdziałania handlowi ludźmi. Eksperci odpowiedzieli także na pytania publiczności, w tym gości zagranicznych, którzy wyrazili zainteresowanie m.in. współpracą instytucji państwowych ze środowiskiem akademickim.

Konferencja była jednym z kluczowych wydarzeń zorganizowanych przez Polską Prezydencję w ramach przewodniczenia pracom Sieci EUCPN. Została pozytywnie oceniona zarówno przez uczestników krajowych, jak i zagranicznych, spośród których wielu podkreślało, że tematyka zapobiegania handlowi ludźmi jest istotna dla wszystkich państw członkowskich Unii Europejskiej i stanowi działanie priorytetowe wymienione w szeregu dokumentów strategicznych UE, także opublikowanych w ostatnim czasie – np. w europejskiej strategii bezpieczeństwa wewnętrznego „ProtectEU”, ogłoszonej przez Komisję Europejską 1 kwietnia 2025 roku, która koncentruje się na walce z przestępczością zorganizowaną.   

Tekst i zdjęcia: MSWiA